Czym jest psychologia jedzenia i jak wpływa na nasze wybory dietetyczne?

Na całym świecie żyje blisko 1,5 miliarda ludzi z nadwagą. Okazuje się, że w ciągu ostatnich 30 lat problem nadmiernych kilogramów zwiększył się nawet dwukrotnie. Udowodniono, iż nadwaga i otyłość ma negatywne skutki w każdym aspekcie naszego życia – wpływa niekorzystnie na samopoczucie, kondycję fizyczną i zdrowie. Co więcej, osoby, które borykają się z nadmiarem tkanki tłuszczowej żyją średnio o 10 lat krócej aniżeli Ci o wadze prawidłowej.

To nie tylko dostęp do tak obszernej dzisiaj oferty produktów spożywczych powoduje problemy tego rodzaju. Winą obarcza się przede wszystkim złe nawyki żywieniowe oraz ludzką psychikę. Naukowcy coraz częściej wykazują w swoich badaniach, jak bardzo nasz umysł jest odpowiedzialny za żywieniowy schemat, jaki stosujemy na co dzień. O pomoc w rozwinięciu zagadnienia, jakim jest psychologia jedzenia poprosiliśmy doświadczonego dietetyka, który od lat zajmuje się nie tylko układaniem indywidualnych diet według potrzeb, ale interesuje się żywieniem właśnie w aspekcie ludzkiej psychiki.

Dietetyk, dr Mateusz Trzaska odpowiada dzisiaj na pytanie: Czym jest psychologia jedzenia i jak wpływa na nasze wybory dietetyczne?

– „ Teoria dotycząca pożywienia jest znana doskonale nam wszystkim. Otóż, jest ona naszym paliwem napędowym, składnikiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania. Każdego dnia nasz organizm potrzebuje określonej (indywidualnej) ilości wartości odżywczych, które usprawniają procesy działania niemalże wszystkich organów ciała.

Okazuje się jednak, że już wiele lat temu jedzenie przestało zaspokajać jedynie racjonalne potrzeby. Dzisiaj, na to co jemy wpływ mają normy kulturowe, środowisko, w jakim funkcjonujemy (na przykład przyjaciele z nadwagą powodują, iż i my tyjemy szybciej) czy presja społeczna i media. Przykładem mogą być tutaj mieszkanki Fidżi – tam nadwaga zgodnie z kulturą uznawana była swego czasu wręcz za model atrakcyjności. Wszystko zmieniło się, gdy lokalna telewizja rozpoczęła emisję nowoczesnych seriali, w których główne role grały aktorki o filigranowych figurach. Trzy lata po rozpoczęciu emisji tychże seriali aż 73% kobiet mieszkających na Fidżi uznawało się za otyłe i większość z nich postanowiła przejść na rygorystyczną dietę.

Nie jest też żadnym odkryciem, że to stres wpływa na nasze nawyki żywieniowe. Mówi się nawet o „zajadaniu stresu”. Psychologowie udowodnili, iż w stanach silnego napięcia emocjonalnego o podłożu stresogennym, częściej sięgamy po słodycze i tłuste potrawy bowiem są one bodźcem do wydzielania serotoniny. Jest jedno „ale” i warto mieć je na uwadze. Moi koledzy z Montrealu udowodnili w 2012 roku, iż te same produkty spożywcze będą wywoływać większą podatność na stres a nawet depresję.

Ciekawostką są także reakcje naszego mózgu odnośnie głodu. Otóż głód będzie wywoływany inaczej, jeśli weźmiemy pod uwagę wielkość talerza, stołu, na jakim zostały podane potrawy, rodzaj sztućców czy nałożone porcje. Mniej zjemy ze stołu dużego, ale porcje powinny być nałożone na małe talerze – najlepiej w kolorze niebieskim, bo to właśnie ten kolor poskramia głód najbardziej”.